مجله اینترنتی پارسی گو: بدون شک بارداری و بچه دار شدن، همانقدر که شیرین و لذت بخش است، نیاز به مهارت دارد. این مهارت ممکن است از طریق تجربیات دیگران و یا از طریق مطالعه به دست آید. در این مطلب که توسط فاطمه طحانی نوشته شده است، توصیه هایی مهم و کاربردی برای مادران باردار و بچه دار مطرح شده است. پس اگر به تازگي صاحب نوزاد شده ايد و نگران سلامتي او هستيد اين مطلب را از دست ندهید.
خطراتی كه به علت بی تجربگی مادران باردار و بچه دار در كمين نوزاد است:
در این بخش خطراتی که بر اثر بی تجربگی مادران باردار و بچه دار ممکن است نوزاد را تهدید کند بررسی شده است. مواردی چون خوابیده شیر دادن، خفگی نوزاد، بیماری و زخم شدن بدن نوزاد و… با ما همراه باشید.
خوابيده شير دادن به نوزاد
در حالت خوابيده به نوزاد خود شير ندهيد. در روزهاي ابتدايي تولد نوزاد به هيچ عنوان به صورت خوابيده به او شير ندهيد. ممكن است اطرافيان از سر دلسوزي و ناآگاهي شما را تشويق كنند بخوابيد و به نوزاد شير بدهيد ولي اين كار بسيار خطرناك است. نوزاد تا حدود چهل روزگي نميتواند سر خود را جابه جا كند و تا سه ماه نميتواند از دهان خود نفس بكشد و تنها راه تنفس او بيني است. در حالت خوابيده شير دادن ممكن است سبب شود سينه مادر روي بيني نوزاد قرار بگيرد و راه تنفس او بسته شود و تنها يك دقيقه غفلت ممكن است باعث امري غير قابل جبران شود! پس بسيار محتاط باشيد و به هيچ وجه ريسك نكنيد. خصوصا كه در روزهاي پس از زايمان مادر بسيار خسته است و احتمال چرت زدن او حتي براي يك دقيقه وجود دارد. به اين نكته هم توجه كنيد كه اگر راه تنفس نوزاد بسته شود، نوزاد هيچ گونه تقلايي نميكند! و در سكوت و سكون از دست مي رود! از مادران جوان خواهش ميكنم هرچقدر هم خسته هستند بنشينند، نوزاد خود را در آغوش بگيرند و به او شير دهند. اين كار، يعني در آغوش گرفتن نوزاد در حالت نشسته، در روحيه او و مادر نيز بسيار تاثير گذار است و بيشترين تماس بدني مادر و نوزاد را ايجاد ميكند.
تمیز کردن نوزاد با دستمال کاغذی
هنگام تعويض پوشك نوزاد هرگز او را با دستمال كاغذي تميز نكنيد! می توانید از دستمال مرطوب كمك بگيريد. پوست بدن نوزاد به خصوص مقعد او بسيار نازك است. هنگام تميز كردن او دستمال مرطوب را به آرامي به كار ببريد. استفاده از دستمال كاغذي يا محكم كشيدن دستمال روي مقعد نوزاد باعث پارگي مقعد و ايجاد شقاق مي شود و شقاق سبب زخم شدن ديواره هاي داخلي روده نيز شده، در مدفوع نوزاد رگه هاي خوني ديده مي شود و نوزاد به هنگام دفع گريه مي كند. اگر نوزادتان دچار شقاق شد در محل شقاق از پماد ويتامين آد (ايروكس) استفاده كنيد و بعد از آن در تميز كردن نوزاد خود احتياط بيشتري داشته باشيد.
تمیز کردن نوزاد از پايين به بالا و تنبلی در شستشو دادن او
اگر هنگامي كه شكم نوزاد كار مي كند او به پشت خوابيده باشد اصولا مدفوع قسمت پاييني پوشك را كثيف مي كند و به راحتي مي توان با دستمال مرطوب او را تميز كرد. اما اكثر اوقاتي كه نوزاد در آغوش افراد و يا حالتي غير از حالت نشسته بيرون روي داشته باشد، مدفوع او به قسمت بالايي پوشك سرايت مي كند و در اين صورت حتما مادر دلسوزش بايد او را بشويد. زيرا تميز كردن با دستمال مرطوب اين بار كارساز نيست و ممكن است سبب عفونت ادرار و عفونت مثانه نوزاد شود. بهتر است بدانيد كه عفونت مثانه در زمان كوتاه هم ممكن است سبب رفلكس و بازگشت ادرار به كليه شود و به كليه و مثانه نوزاد به همين سادگي آسيب وارد شود. اين اتفاق در نوزادان دختر بيشتر اتفاق مي افتد اما نوزادان پسر هم امكان ابتلا دارند. نوزادي كه دچار عفونت مثانه مي شود اصولا تب دارد و از خوردن شير امتناع مي كند و ممكن است ديگر نتوانيد او را به شير خوردن برگردانيد. بهترين لطفي كه مادر مي تواند در حق نوزاد خود انجام دهد اين است كه حداقل بعد از هر بار بيرون روي، نوزاد خود را با آب ولرم شست و شو دهد (دماي آب را با آرنج دست خود امتحان كند) و با دستمال نرم به آرامي خشك كند و اجازه دهد نوزاد چند لحظه باز بماند و بدنش هوا بخورد. (البته باید او را جاي مطمئن قرار داد تا اگر خيس كرد قابل شست و شو باشد) و بعد او را دوباره پوشك كند.
خواباندن نوزاد در مكان نامطمئن
توصیه مهم دیگری که مادران باردار و بچه دار حتما باید به آن توجه کنند، پرهیز از خواباندن نوزاد در مکان نامطمئن است. حتي نوزاد چند روزه اي كه مي دانيم هيچ حركتي ندارد را هم نبايد روي ميز يا مبل يا هرجاي خطرناك ديگري بخوابانيم. موارد زيادي اتفاق افتاده كه نوزادان در خواب از روي تخت بدون محافظ و غيره افتاده اند. پس بسيار محتاط باشيد و خطر نكنيد.
بالشت گذاشتن براي نوزاد
توصیه مهم دیگر برای مادران باردار و بچه دار دقت در بالشت گذاشتن برای نوزاد است. بالشت گذاشتن براي نوزاد باعث مي شود او به روي صورت خود بيفتد و راه تنفس او بسته شود. شايد چند باري بالشت گذاشته باشيد و اتفاقي نيفتاده باشد ولي توجه داشته باشيد كه اتفاق فقط يك بار ميافتد و اين گونه موارد غير قابل جبران اند! پس حتما احتياط كنيد.
به پشت خواباندن نوزاد
به پشت خوابيدن براي انسان هاي بالغ هم خطرناك است و ممكن است براي شما هم بارها اتفاق افتاده باشد كه در خواب بذاق دهانتان در گلويتان افتاده باشد و از خواب بيدار شده و حسابي سرفه كرده باشيد! اما در مورد نوزادان این اتفاق سبب خفگي نوزاد در خواب شده و هيچ كس حتي متوجه دليل مرگ هم نمي شود. حتي به روي شكم خواباندن نوزاد هم براي او خطرناك است. تنها حالت درست به پهلو خواباندن نوزاد و قرار دادن چيزي پشت و جلوي اوست تا نه به جلو بيفتد نه به عقب. بهتر است هربار او را به يك سمت بخوابانيد تا فرم سر نوزاد يك طرفه نشود. و از خواباندن نوزاد نزديك افراد بدخواب و كودكان خود داري كنيد و مراقب نوزاد باشيد تا خواب مطمين و آرامي داشته باشد.
افتادن پتو روي صورت نوزاد
توصیه مهم دیگر برای مادران باردار و بچه دار مراقبت از افتادن پتو روی صورت نوزاد و خفگی اوست. بين سه تا چهارماهگي نوزاد مي تواند دست هاي خود را حركت دهد و ممكن است پتو را با دست خود روي صورت خود بيندازد ولي نميتواند آن را از روي صورت خود بردارد. قبل از خواب حتما لباس آستين بلند به نوزاد بپوشانيد و پتوي او را زير دستانش قرار دهيد البته نوزاد به زودي ياد ميگيرد صورت خود را بچرخاند و نفس بكشد و بعدها پتو را جابه جا مي كند.
جمع بندی
اين مطالب براي افزايش آگاهي مادران باردار و بچه دار جوان نوشته و منتشر شده است. روشن است که خطرات بیشماری نوزادان و كودكان و حتي افراد بالغ را تهديد مي كند. لازم نيست اگر بچه دار شده ايد بترسيد يا از بچه دار شدن بترسيد! چون در هر حال اين شما نيستيد كه مراقب آنها هستيد، و مطمئن باشید که حافظ کودک همان خالق اوست! شما همه تلاشتان را به کار بگیرید و براي سلامتي عزيزان خود دعا كنيد و آنها را به خدا بسپاريد كه بهترين و داناترين نگهبان است.
منبع: مجله اینترنتی پارسی گو
نویسنده: فاطمه طحانی. (اختصای پارسی گو)
درج مطالب مجله اینترنتی پارسی گو با ذکر منبع (www.parsigoo.com) بلامانع است.