مجله اینترنتی پارسی گو: متفکران و دانشمندان مشهور جهان نظیر گاندی چارلز دیکنز، ادوارد براون، جرج جرداق، و… درباره امام حسین چه می گویند و چه دیدگاهی دارند؟
امام حسین (ع) شخصیتی محدود به یک مذهب و یا یک عده خاص نیست، بلکه عظمت قیام ایشان و فداکاریهایش، درسی به تاریخ داده است که مذاهب دیگر نتوانستهاند خاموش بمانند و دانشمندان غیر مسلمان سخنهای بسیاری در وصف ایشان به میان آوردهاند.
امام حسین (ع) شخصیتی محدود به یک مذهب و یا یک عده خاص نیست، بلکه عظمت قیام ایشان و فداکاریهایش، درسی به تاریخ داده است که مذاهب دیگر نتوانستهاند خاموش بمانند و دانشمندان غیر مسلمان سخنهای بسیاری در وصف ایشان به میان آوردهاند. در این نوشتار مختصر، به نقل از فرهنگ سدید سخنان تعدادى از بزرگان و متفکّران جهان را درباره امام حسین (ع) را نشر داده ایم که در زیر میخوانید:
امام حسین (ع) از منظر متفکران و دانشمندان جهان
نظر ماهاتما گاندی (رهبر استقلال هند) درباره امام حسین:
من زندگی امام حسین، آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خوانده ام و توجه کافی به صفحات کربلا نموده ام و بر من روشن شده است که اگر هندوستان بخواهد یک کشور پیروز گردد، بایستی از سرمشق امام حسین پیروی کند.
نظر محمد علی جناح (قاید اعظم پاکستان) درباره امام حسین:
هیچ نمونهای از شجاعت، بهتر از آن که امام حسین از لحاظ فداکاری و تهور نشان داد در عالم پیدا نمی شود. به عقیده من تمام مسلمین باید از سرمشق این شهیدی که خود را در سرزمین عراق قربان کرد پیروی نمایند.
نظر چارلز دیکنز (نویسنده معروف انگلیسی) درباره امام حسین:
اگر منظور امام حسین جنگ در راه خواسته های دنیایی بود، من نمی فهمم چرا خواهران و زنان و اطفالش به همراه او بودند؟ پس عقل چنین حکم مینماید که او فقط به خاطر اسلام، فداکاری خویش را انجام داد.
نظر توماس کارلایل (فیلسوف و مورخ انگلیسی) درباره امام حسین:
بهترین درسی که از تراژدی کربلا میگیریم، این است که حسین و یارانش ایمان استوار به خدا داشتند؛ آنان با عمل خود روشن کردند که تفوق عددی در جایی که حق با باطل روبرو میشود اهمیت ندارد و پیروزی حسین با وجود اقلیتی که داشت، باعث شگفتی من است.
نظر ادوارد براون (مستشرق معروف انگلیسی) درباره امام حسین:
آیا قلبی پیدا میشود که وقتی درباره کربلا سخن میشنود، آغشته با حزن و درد نگردد؟! حتی غیر مسلمانان نیز نمیتوانند پاکی روحی را که در این جنگ اسلامی در تحت لوای آن انجام گرفت انکار کنند.
نظر فردریک جمس درباره امام حسین:
درس امام حسین و هر قهرمان شهید دیگری این است که در دنیا اصول ابدی عدالت و ترحم و محبت وجود دارد که تغییرناپذیرند و هم چنین میرساند که هر گاه کسی برای این صفات مقاومت کند و بشر در راه آن پافشاری نماید، آن اصول همیشه در دنیا باقی و پایدار خواهد ماند.
نظر ل. م. بوید درباره امام حسین:
در طی قرون، افراد بشر همیشه جرأت و پردلی و عظمت روح، بزرگی قلب و شهامت روانی را دوست داشته اند و در همین هاست که آزادی و عدالت هرگز به نیروی ظلم و فساد تسلیم نمیشود. این بود شهامت و این بود عظمت امام حسین و من مسرورم که با کسانی که این فداکاری عظیم را از جان و دل ثنا میگویند شرکت کرده ام، هر چند که ۱۳۰۰ سال از تاریخ آن گذشته است.
نظر واشنگتن ایروینگ (مورخ آمریکایی) درباره امام حسین:
برای امام حسین (ع) ممکن بود که زندگی خود را با تسلیم شدن بر اراده یزید نجات بخشد، لیکن مسیولیت پیشوا و نهضت بخش اسلام اجازه نمی داد که او یزید را به عنوان خلافت بشناسد. او به زودی خود را برای قبول هر ناراحتی و فشاری به منظور رها ساختن اسلام از چنگال بنی امیه آماده ساخت، و در زیر آفتاب سوزان سرزمین خشک، و در روی ریگهای تفتیده عربستان روح حسین فناناپذیر است.ای پهلوان وای نمونه شجاعت وای شهسوار من،ای حسین!
نظر توماس ماساریک درباره امام حسین:
گر چه کشیشان ما هم از ذکر مصایب حضرت مسیح مردم را متأثر میسازند، ولی آن شور و هیجانی که در پیروان حسین (ع) یافت میشود در پیروان مسیح یافت نخواهد شد و گویا سبب این باشد که مصایب مسیح در برابر مصایب حسین (ع) مانند پر کاهی است در مقابل یک کوه عظیم پیکر.
نظر موریس دوکبری درباره امام حسین:
در مجالس عزاداری حسین گفته میشود که حسین، برای حفظ شرف و ناموس مردم و بزرگی مقام و مرتبه اسلام، از جان و مال و فرزند گذشت و زیر بار استعمار و ماجراجویی یزید نرفت. پس بیایید ما هم شیوه او را سرمشق قرار داده از زیردستی استعمارگران خلاصی یابیم و مرگ با عزت را بر زندگی با ذلت ترجیح دهیم..
نظر ماربین آلمانی (خاور شناس معروف) درباره امام حسین:
حسین (ع) با قربانی کردن عزیزترین افراد خود و با اثبات مظلومیت و حقانیت خود، به دنیا درس فداکاری و جانبازی آموخت و نام اسلام و اسلامیان را در تاریخ ثبت و در عالم بلند آوازه ساخت. این سرباز رشید عالم اسلام به مردم دنیا نشان داد که ظلم و بیداد و ستمگری پایدار نیست و بنای ستم هر چه در ظاهر عظیم و استوار باشد، ولی در برابر حق و حقیقت، چون پر کاهی بر باد خواهد رفت.
نظر بنت الشاطی درباره امام حسین:
زینب، خواهر حسین بن علی (ع) لذت پیروزی را در کام ابن زیاد و بنی امیه خراب کرد و در جام پیروزی آنان قطرات زهر ریخت، در همه حوادث سیاسی پس از عاشورا، هم، چون قیام مختار و عبدالله بن زبیر و سقوط دولت امویان و برپایی حکومت عباسیان و ریشه دواندن مذهب تشیع، زینب قهرمان کربلا نقش برانگیزنده داشت.
نظر لیاقت علی خان (نخستین نخست وزیر پاکستان) درباره امام حسین:
این روز محرم، برای مسلمانان سراسر جهان معنای بزرگی دارد. در این روز، یکی از حزن آورترین و تراژدیکترین وقایع اسلام اتفاق افتاد، شهادت حضرت امام حسین (ع) در عین حزن، نشانه فتح نهایی روح واقعی اسلامی بود، زیرا تسلیم کامل به اراده الهی به شمار میرفت. این درس به ما میآموزد که مشکلات و خطرها هر چه باشد، نبایستی ما پروا کنیم و از راه حق و عدالت منحرف شویم.
نظر جرج جرداق (دانشمند و ادیب مسیحی) درباره امام حسین:
وقتی یزید، مردم را تشویق به قتل حسین و مأمور به خونریزی می کرد، آنان میگفتند: “چه مبلغ میدهی؟ “.
اما انصار حسین به او گفتند: ما با تو هستیم؛ اگر هفتاد بار کشته شویم، باز میخواهیم در رکابت جنگ کنیم و کشته شویم.
نظر عباس محمود عقاد (نویسنده و ادیب مصری) درباره امام حسین:
جنبش حسین، یکی از بی نظیرترین جنبشهای تاریخی است که تاکنون در زمینه دعوتهای دینی یا نهضتهای سیاسی پدیدار گشته است… دولت اموی پس از این جنبش، به قدر عمر یک انسان طبیعی دوام نکرد و از شهادت حسین تا انقراض آنان بیش از شصت و اندی سال نگذشت.
نظر احمد محمود صبحی (نویسنده) درباره امام حسین
اگر چه حسین بن علی (ع) در میدان نظامی یا سیاسی شکست خورد؛ اما تاریخ، هرگز شکستی را سراغ ندارد که مثل خون حسین (ع) به نفع شکست خوردگان تمام شده باشد. خون حسین، انقلاب پسر زبیر و خروج مختار و نهضتهای دیگر را در پی داشت، تا آن جا که حکومت اموی ساقط شد و ندای خونخواهی حسین (ع)، فریادی شد که با آن تختها و حکومتها را به لرزه درآورد.
نظر آنتوان بارا (نویسنده مسیحی) درباره امام حسین
اگر حسین از آن ما بود، در هر سرزمینی برای او بیرقی بر میافراشتیم و در هر روستایی برای او منبری بر پا مینمودیم و مردم را با نام حسین به مسیحیت فرا میخواندیم
نظر گیبون (مورخ انگلیسی) درباره امام حسین:
با آن که مدتی از واقعه کربلا گذشته و ما هم با صاحب واقعه هم وطن نیستیم، اما سختیها و مشکلاتی که حضرت حسین «ع» تحمل نموده، احساسات سنگین دلترین خواننده را بر می انگیزد، چندان که یک نوع عطوفت و مهربانی نسبت به آن حضرت در خود مییابد.
نظر نیکلسون (خاورشناس معروف) درباره امام حسین
بنی امیه، سرکش و مستبد بودند، قوانین اسلامی را نادیده انگاشتند و مسلمین را خوار نمودند… و، چون تاریخ را بررسی کنیم، گوید:دین بر ضد فرمانفرمایی تشریفاتی قیام کرد و حکومت دینی در مقابل امپراتوری ایستادگی نمود. بنابر این، تاریخ از روی انصاف حکم میکند که خون حسین «ع» به گردن بنی امیه است.
نظر سر پرسی سایکس (خاور شناس انگلیسی) درباره امام حسین:
حقیقتا آن شجاعت و دلاوری که این عده قلیل از خود بروز دادند، به درجهای بوده است که در تمام این قرون متمادی هر کسی که آن را شنید، بی اختیار زبان به تحسین و آفرین گشود. این یک مشت مردم دلیر غیرتمند، مانند مدافعان ترموپیل، نامی بلند غیر قابل زوال برای خود تا ابد باقی گذاشتند.
نظر تاملاس توندون (رییس سابق کنگره ملی هندوستان) درباره امام حسین:
این فداکاریهای عالی از قبیل شهادت امام حسین (ع)، سطح فکر بشریت را ارتقا بخشیده است و خاطره آن شایسته است همیشه باقی بماند و یادآوری شود.
نظر عبدالرحمان شرقاوی (نویسنده مصری) درباره امام حسین
حسین (ع)، شهید راه دین و آزادگی است. نه تنها شیعه باید به نام حسین ببالد، بلکه تمام آزاد مردان دنیا باید به این نام شریف افتخار کنند.
نظر طه حسین (دانشمند و ادیب مصری) درباره امام حسین
حسین (ع) برای به دست آوردن فرصت و از سرگرفتن جهاد و دنبال کردن از جایی که پدرش رها کرده بود، در آتش شوق میسوخت. او زبان را درباره معاویه و عمالش آزاد کرد، تا به حدی که معاویه تهدیدش نمود؛ اما حسین، حزب خود را وادار کرد که در طرفداری حق سختگیر باشند.
نظر عبدالحمید جودة السحار (نویسنده مصری) درباره امام حسین
حسین (ع) نمیتوانست با یزید بیعت کند و به حکومت او تن در دهد؛ زیرا در آن صورت، بر فسق و فجور، صحه میگذاشت و ارکان ظلم و طغیان را محکم میکرد و بر فرمانروایی باطل تمکین مینمود. امام حسین به این کارها راضی نمیشد، گر چه اهل و عیالش به اسارت افتند و خود و یارانش کشته شوند.
نظر علامه طنطاوی (دانشمند و فیلسوف مصری) درباره امام حسین
داستان حسین عشق آزادگان را به فداکاری در راه خدا بر میانگیزد و استقبال مرگ را بهترین آرزوها به شمار میآورد، چندان که برای شتاب به قربانگاه، بر یکدیگر پیشی جویند.
نظر العبیدی (مفتی موصل) درباره امام حسین
فاجعه کربلا در تاریخ بشر نادرهای است، هم چنان که مسببین آن نیز نادره اند… حسین بن علی (ع) سنت دفاع از حق مظلوم و مصالح عموم را بنا بر فرمان خداوند در قرآن به زبان پیمبر اکرم (ص) وظیفه خویش دید و از اقدام به آن تسامحی نورزید. هستی خود را در آن قربانگاه بزرگ فدا کرد و بدین سبب نزد پروردگار، “سرور شهیدان”محسوب شد و در تاریخ ایام، “پیشوای اصلاح طلبان”به شمار رفت؛ آری، به آن چه خواسته بود و بلکه برتر از آن، کامیاب گردید.
منبع: مجله اینترنتی پارسی گو