مجله اینترنتی پارسی گو: امشب ماه بدر در آسمان تیره و تار می‌شود و در ایران این پدیده نجومی برای چند ساعت قابل رویت است. بنابراین پیشنهاد می کنیم خسوف چهارشنبه ۲۶ تیرماه را از دست ندهید.
امشب ماه شب ۱۴ در آسمان می‌درخشد و خودنمایی می‌کند، اما این ماه با ماه‌های قبل و بعد تفاوت جالبی دارد، بر عکس همیشه که قرص ماه شب ۱۴ در آسمان رخ نمایی می‌کند، امشب ماه تیره و تارمی شود و در سایه زمینی که همیشه همراه اوست پنهان می شود و پدیده زیبایی را در آسمان به تصویر می‌کشد و شما تنها چند ساعت فرصت دارید تا تماشای ماه گرفته را در آسمان مشاهده کنید.
ماه گرفتگی یکی از مهم‌ترین رخدادهای نجومی در تمام دوران‌ها بوده است؛ چه در گذشته‌های دور که آن را نشانه‌ای از خشم خدایان بود و از آن می‌ترسیدند و چه حالا که به یکی از جذاب‌ترین و هیجان انگیزترین اتفاقات طبیعت تبدیل شده است.
فرصت چند ساعته تماشای ماه گرفتگی را از دست ندهید
هزاران نفر در سراسر جهان روزها در انتظار هستند تا در هنگام ماه گرفتگی چشم به آسمان بدوزند، پدیده زیبایی که کوچک و بزرگ را وادار به تماشای خود می‌کند؛ سیارات و قمر‌ها می‌چرخند و در نهایت یک سایه ساده برای چند لحظه ماه را از ما دریغ می‌کند، شاید برای آن که بعد از مدت‌ها سری به سمت آسمان بچرخانیم.
ساعت آغاز و پایان ماه گرفتگی در ایران
محمد جوان صفاران کارشناس نجوم در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه فن‌آوری گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره جزئیات این ماه‌گرفتگی اظهار کرد: شبانگاه ۲۵ تیر ماه می‌توانید شاهد وقوع این ماه گرفتگی جزئی باشید؛ این رخداد نجومی از ساعت ۲۳ و ۱۳ دقیقه و ۵۱ ثانیه شبانگاه سه‌شنبه ۲۵ تیر آغاز خواهد شد؛ البته باید توجه داشته باشید که در دقایق اولیه قابل مشاهده نخواهد بود به عبارتی دیگر ماه در ساعت ذکر شده وارد بخش نیم سایه زمین می‌شود.
وی با اشاره به شروع گرفت نیم‌سایه‌ای در ساعت ذکر شده ادامه داد: این گرفت جزئی در ساعت ۳۱ دقیقه و ۴۳ ثانیه بامداد چهارشنبه ۲۶ تیر قابل مشاهده خواهد و در ساعت ۲ و ۴۴ ثانیه بامداد ۲۶ تیر به اوج مقدار خود خواهد رسید.
تنها ۲ ساعت و ۵۸ دقیقه برای تماشای خسوف چهارشنبه ۲۶ تیرماه
صفاران با تاکید بر اینکه گرفت مجموعا ۲ ساعت و ۵۸ دقیقه قابل مشاهده خواهد بود، گفت: در نهایت ساعت ۳ و ۲۹ دقیقه و ۳۹ ثانیه این گرفت به پایان خواهد رسید و ساعت ۴ و ۴۷ دقیقه و ۳۸ ثانیه ماه از نیم‌سایه زمین خارج می‌شود که ساعت پایان رخداد نجومی است.
رئیس گروه نجوم و اکتشافات فضایی سازمان فضایی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه فن‌آوری گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، بیان کرد: تمامی مراحل این ماه گرفتگی در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی در تهران قابل رویت است.
کوروش رکنی رئیس گروه نجوم و اکتشافات فضایی سازمان فضایی ایران اظهار کرد: در تاریخ ۲۵ و ۲۶ تیرماه ۱۳۹۸ یک ماه گرفتگی جزئی به وقوع می‌پیوندد؛ این ماه گرفتگی از استرالیا، آفریقا، آمریکای جنوبی، اکثر بخش‌های اروپا و آسیا قابل رویت است.
ماه گرفتگی بعدی در سال ۱۴۰۲ رخ خواهد داد
رئیس گروه نجوم و اکتشافات فضایی سازمان فضایی ایران درباره زمان ماه گرفتگی بعدی در ایران اظهار کرد: ماه گرفتگی بعدی که از ایران قابل رویت باشد ۱۴۰۲ در رخ خواهد داد.
رکنی گفت: ماه گرفتگی جزئی (Partial lunar eclipse) زمانی اتفاق می‌افتد که زمین از میان خورشید و ماه بدر عبور می‌کند، طوری که این سه جرم دقیقا در یک راستا قرار ندارند، در این وضعیت، تنها بخش کوچکی از سطح ماه در بخش تاریک سایه زمین فرو می‌رود و بقیه سطح ماه، وارد بخش نیم سایه زمین می‌شود.
وی ادامه داد: به سبب شیب صفحه مداری ماه، هر شب که ماه بدر در آسمان باشد، ما شاهد گرفت جزئی نخواهیم بود؛ صفحه مداری ماه حول زمین دارای زاویه ۵ درجه نسبت به صفحه مداری زمین حول خورشید (دایره البروج) است، به نقاطی که این دو صفحه یکدیگر را قطع می‌کنند، گره مداری (Node) گفته می‌شود.
رکنی افزود: ماه گرفتگی (Lunar eclipse) زمانی اتفاق می‌افتد که ماه نزدیک یکی از این گره‌ها واقع شده و در فاز بدر است و خورشید گرفتگی (Solar eclipse) زمانی اتفاق می‌افتد که ماه در نزدیکی یکی از این گره‌ها قرار می‌گیرد و در فاز ماه نو است.
مراحل ماه گرفتگی جزئی
رئیس گروه نجوم و اکتشافات فضایی سازمان فضایی ایران بیان کرد: مراحل ماه گرفتگی جزئی به شرح زیر است؛ آغاز گرفت نیم سایه ای، نیم سایه زمین، سطح ماه را می‌پوشاند؛ آغاز گرفت جزئی، سایه زمین در حال حرکت بر روی ماه است، ماکزیمم گرفت، سایه زمین، بزرگترین بخش از ماه را می‌پوشاند؛ پایان گرفت جزئی، سایه زمین، سطح ماه را ترک کرده است و پایان گرفت نیم سایه‌ای، نیم سایه زمین، سطح ماه را ترک کرده است و این پایان ماه گرفتگی خواهد بود.
وی بیان کرد: ماه گرفتگی جزئی برای تمام ساکنانی که در سمت چب کره زمین واقع شده‌اند، قابل رویت است؛ برای رصد این پدیده، نیاز به تجهیزات رصدی خاصی نیست، همه آنچه شما نیاز دارید دانستن تاریخ و ساعت گرفت در محل رصد شماست.
جالب است بدانید اگر در زمان وقوع خسوف روی کره ی ماه باشید هم کره‌ی زمین را تاریک خواهید دید؛ در این حالت دور تا دور کره ی زمین یک حلقه ی درخشان به رنگ قرمز خواهید دید که در حقیقت همان نور خورشید است که از میان اتمسفر کره ی زمین پراکنده شده است.
وی تاکید کرد: رصدگران در سراسر کشور می‌توانند با چشم غیرمسلح و بدون هیچ‌گونه خطری گرفت زیبای ماه را در بامداد چهارشنبه ۲۶ تیر ماه ۱۳۹۸ مشاهده کنند اما نیم سایه توسط چشم غیر مسلح قابل مشاهده نخواهد بود.
صفاران درباره علل وقوع این رخداد نجومی گفت: ماه‌گرفتگی یا خُسوف هنگامی روی می‌دهد که کره ماه در حالت بدر و وضعیت مقابله قرار داشته و سایه زمین بر روی آن بیافتد یا به عبارتی دیگر ماه وارد مخروط سایه زمین شود و خسوف چهارشنبه ۲۶ تیرماه فرصتی برای مشاهده این اتفاق جالب است.
گردآوری و تنظیم: پارسی گو
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان