مجله اینترنتی پارسی گو: این روزها سرمایه گذاری روی بیت کویین حسابی جلب توجه کرده است و مقالات و تحلیل های زیادی در این زمینه منتشر می شود. اما آیا سرمایه گذاری روی بیت کویین با احتساب همه جوانب آن معقول است و امنیت دارد؟
یک ماه پیش وقتی وزات نیرو و صنعت برق کشور مشغول پایش مستمر میزان مصرف و تولید برق به‌منظور جلوگیری از بروز خاموشی‌ها در تابستان سال جاری بودند اعلام کردند که با پدیده‌ای جدیدی مواجه شده‌اند که می تواند به‌صورت غیرمجاز مصرف برق پیک را حتی تا ۲۰۰۰ مگاوات افزایش دهد، این پدیده جدید استخراج بیت‌کوین بود.
هم اکنون خرید و فروش این ارز و دستگاه‌های استخراج‌کننده بیت کویین یعنی ماینرها به‌صورت آشکار در حال انجام است، نه قانونی در این زمینه وجود دارد و نه از سیاست‌های تعبیه شده برای آن خبری است تا ایران بتواند لقب بهشت تولید ارز دیجیتال در دنیا را با خود یدک بکشد.
مزارع، گلخانه‌ها، گاوداری‌ها، ادارات، مساجد و مدارس و حتی واحدهای کارخانه‌ای که این روزها با رکود تعطیلی روبه‌رو شده‌اند به محل‌هایی برای استخراج ارز دیجیتال تبدیل شده‌اند و افراد عادی نیز از قافله عقب نمانده و در پستوی خانه خود با دستگاه‌های ماینینگ در حال استخراج ارزهای مجازی هستند.
مصرف یک یا دو مزرعه معادل مصرف انرژی یک نیروگاه است
اولین مشکلی که ما با ارزهای دیجیتال داریم مصرف برق هر دستگاه ماینر است که در کمترین حالت ۲۲۰۰ وات برق مصرف می کنند که بدین معناست؛ در مزارع ماینینگ ارز دیجیتال نظیر پایگاه‌های استخراج بیت کوین، اتریوم و… به اندازه یک نیروگاه برق مصرف می‌کنند!
چنانچه چندی پیش با شناسایی یکی از این مزارع استخراج بیت‌کوین مشخص شد که بالغ بر ۷ مگاوات (حدود ۴۰ درصد توان تولید نیروگاه طالقان)، برق مصرف کرده است که بر اساس این گزارش، با در نظر گرفتن میانگین مصرف برق ۲۸۰۰ کیلووات ساعت در سال برای هر واحد مسکونی واقع در مناطق عادی کشور، برق مصرفی در این مزرعه ارزی، فقط در هر شبانه‌روز معادل مصرف برق ۶۰ واحد مسکونی در طول یک سال است! توجه کنید! مصرف برق ۲۴ ساعته یک مزرعه استخراج بیت‌کوین معادل مصرف ۶۰ واحد مسکونی در طول ۳۶۵ روز است!
این میزان مصرف برق در حالی است که ما در دوران تحریم برای فعالیت بخش تولید در کارخانجات نیازمند انرژی برق به شکل پایدار هستیم به طوری که قطعی برق باعث استهلاک قطعات نشود اما این روزها قطعی برق به ویژه با شروع تابستان که پیک مصرف محسوب می شود، معضلی است که به شکل اپیدمی در شهرک های صنعتی سراسر کشور به چشم می خورد.
ماینرها را خاموش کنید!
برای جبران اتلاف برقی که ماینرها دارند، نیروگاه‌ها باید با حداکثر توان تولید در مدار قرار بگیرند و اگر بنا به دلائلی یکی یا چند نیروگاه از مدار خارج شود، بسیاری از واحدهای تولیدی و واحدهای مسکونی با مشکل تامین برق مواجه خواهند شد و قطعا وزارت نیرو نخواهد توانست این معظل را به صورت ضربتی حل کند چرا که نمی‌تواند به استخراج‌کنندگان بگوید: ماینرها را خاموش کنید چرا که سود استخراج‌کنندگان در روشن ماندن ۲۴ ساعته دستگاه‌های پرمصرف استخراج بیت‌کوین است!
نکته قابل توجه دیگر اینکه کشورمان در ساعات کم باری با کشورهای همسایه از جمله عراق، برق صادر می کند، که فعالیت شبانه روزی ماینرها آن را هم تحت تاثیر قرار خواهد داد!
لازم به یادآوری است سال گذشته مشکل صادرات برق به عراق و قطعی برق در عراق در روابط فی مابین دو کشور مشکلات عدیده‌ای ایجاد کرد و این موضوع حتی دستاویز شیطنت‌های رسانه‌های خارجی برای ایجاد تنش در دو کشور گردید تا از این طریق روابط استراتژیک ما با عراق را تحت تاثیر قرار دهد و اگر این اتفاق رخ می‌داد، عواقب تحریم‌های همه‌جانبه امریکا علیه کشورمان، چند برابر شرایط فعلی می‌بود!
ماینرها ۲۴ ساعته روشن هستند!
این ادعای تولید کنندگان ارز دیجیتال مبنی بر اینکه کل مصرف شبکه بیت‌کوین تنها ۱۲ درصد مصرف پیک کشور است و دستگاه ها در زمان پیک مصرف خاموش می شوند کاملا کذب است. این دستگاه‌ها با پردازنده ها و کارت گرافیک های خیلی قوی، ۲۴ ساعته روشن هستند و سود این فعالیت هم در همین نکته است که به صورت شبانه روزی کار می‌کنند تا ارز بیشتری استخراج کنند؛ و اساسا به همین دلیل است که عمر متوسط این دستگاه‌ها بیش از ۱۸ تا ۲۲ ماه نیست و این شکلی نیست که استخراج‌کنندگان یک ماینر یا یک مزرعه استخراج رمزارز را در اوقات کم باری به پریز برق بزنند و بعد در زمان پیک آن را خاموش کنند.
استخراج بیت کوین بحث مفصلی است که نیازمند اتصال به شبکه برق و اینترنت است و این فعالیت به دلیل همین مصرف بالای انرژی در خیلی از کشورهای دنیا مثل چین محدود شده است و این ادعا که دستگاه‌ها در ساعات پیک مصرف خاموش می‌شوند شبیه به یک شوخی کودکانه است.
صعود و سقوط رمز ارزها
رمز ارزها یا همان ارزهای دیجیتال نظیر بیت کوین، نوسانات بسیار زیادی دارند به طوری که هر بیت کوین ظرف ۲ سال گذشته نوسانات چندین هزار دلاری را تجربه کرده است به نحوی که هر بیت‌کوین در سال ۲۰۱۷ پس از صعود ۱۵ هزار دلاری و رسیدن به قله‌ی حدودا ۲۰هزار دلاری با سقوط به ۳۶۰۰ دلار مواجه شد و هم اکنون به قیمت ۱۱هزار دلار رسیده است! این نوسانات وحشتناک موجب سوخت شدن هزاران میلیارد دلار در جهان شد و ثروت دارندگان بیت‌کوین را ظرف مدت کوتاهی، دود کرد! حال تصور کنید این ارز درکشور رواج پیدا کند، یعنی بخش عمده ای از گردش مالی ما در شبکه‌ای قرار گیرد که دامنه نوسان آن طی ۲ سال بیش از ۹۰ درصد است!
آیا سرمایه گذاری روی بیت کویین امنیت خواهند داشت؟
پاسخ قطعا منفی است! نظر شما را به ذکر یک مثال جلب می‌کنم: فکر کنید یک واحد اندازه‌گیری مثل متر، قد شما را ۱۷۰ سانتی‌متر و دیگر روز، ۲۳۰ سانتی‌متر محاسبه و اعلام کند! آیا این واحد اندازه‌گیری برای محاسبات مهندسی و فیزیکی قابل استناد و اتکا است؟
آیا می‌توان به واحد پولی مثل بیت‌کوین که ظرف ۲ سال، نوسان مثبت و منفی ۲۰هزار دلاری آن هم به ازای هر یک عدد بیت‌کوین داشته، اعتماد کرد و اقتصاد یک کشور تحریمی را به آن سپرد!؟
تصور کنید امروز یک بیت‌کوین را به قیمت ۱۹۰۰۰دلار(با دلار نذری جهانگیری معادل ۸۴ میلیون تومان و با دلار ۱۳۰۰۰ تومانی روحانی معادل ۲۶۰ میلیون تومان!) خریداری کرده‌اید و یک شبه به دلیل یک اتفاق سیاسی یا فنی(طی چندسال اخیر، بسیاری از ارزهای دیجیتال هک شده‌اند و ارزش خود را حتی تا ۷۰ درصد از دست داده‌اند که در قسمت بعدی به آن پرداخته شده) ارزش آن به ۱۵۰۰۰ دلار تقلیل یابد و این یعنی شما ظرف یک شب ۶۵ میلیون تومان به ازای هر بیت‌کوین ضرر کرده‌اید!
این نکته از این جهت باید مورد مداقه قرار گیرد که برخی‌ها در داخل توصیه می‌کنند بخشی منابع ارزی کشور برای دور زدن تحریم‌ها به حوزه ارزهای دیجیتال منتقل شود! و این یعنی پای میلیاردها دلار در میان است!
هکرها می توانند بیت کویین را سرقت کنند!
به نظر می رسد که ما در شرایط تحریم به این سمت هدایت می شویم و به ما القا می شود که برای دور زدن تحریم می توانیم از این ابزار استفاده کنیم. حالا با در نظر گرفتن موارد مطروحه در سطور پیشین و نوسانات وحشتناک رمز ارزها، برخی هکرها موفق به هک اینگونه ارزها گردیده‌اند و این زنگ هشداری است برای ما چرا که منابع ارزی حیاتی ما هیچگونه امنیتی نخواهند داشت!
کما اینکه در سال ۲۰۱۱ فردی به نام Mt.GOX باعث شد بیت کویین ۹۵ درصد ارزش خود را از دست بدهد یا در سال ۲۰۱۳ یک ایراد محاسباتی توانستد ۵۲ درصد از ارزش رمزارزها را بکاهد و یا در سال ۲۰۱۵ نیز با هک دوباره توسط Mt. GOX باز هم ۶۴ درصد از بهای آن از دست رفت.
پول بدون پشتوانه
نکته دیگری که باید بدانید این است که اگر شما پولتان را در صندوق یک بانک بگذارید و آن صندوق ورشکسته شود، بانک مرکزی متعهد به جبران خسارت شماست و پول را به شما باز می گرداند ولی بیت کوین بدون پشتوانه و بیمه است و اگر از دست برود هیچگاه قابل بازیابی نیست زیرا کسی امنیت سرمایه گذاری در آن را تضمین نمی کند.
به نظر می رسد وقتی این پول رایج شود، تا وقتی این موضوع به درستی برای مردم جا بیفتد، بسیاری از سرمایه های مردمی توسط ربات ها و هکرها به جیب کلاهبرداران سرازیر خواهد شد. حتی فراموش کردن پسورد نیز می تواند کل سرمایه فرد را بر باد دهد زیرا فراموشی نام کاربری و رمز عبور یعنی از دست دادن کل سرمایه در اینگونه ارزها!
بیت کوین یا آفتی که به جان تولید خواهد افتاد؟
برخی فکر می‌کنند بیت‌کوین کارخانه چاپ پول است و می توان بدون تولید و تلاش به ثروت هنگفت رسید. از همین روی برخی از واحدهای تولیدی به جای تولید محصولات خود به این صحنه روی آورده‌اند و از قضا به دلیل سوددهی فعلی، بخش عمده‌ای از ظرفیت تولید و اشتغال خود را تعدیل کرده‌اند و این اضافه بر آن است که بیش از پیش، برق مصرف می‌کنند!
حالا تصور کنید پس از رواج بیت‌کوین در جامعه، بخش عمده‌ای از سرمایه بخش خصوصی از طریق این رمز ارزها برای نقل و انتقالات پولی و خرید و فروش به کار گرفته شود. در بازارهای گاوی، همیشه همگان سود می‌برند اما زمانی که بازار خرسی و نزولی می‌شود، بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاران، نیست و نابود می‌شوند!
واقعا چه اتفاقی خواهد افتاد اگر به یکباره، بیت‌کوین همانند سال ۲۰۱۷ با سقوط ۹۰ درصدی مواجه شود و شرکت‌ها و کارخانجات به یکباره، بخش اعظم ثروت اود را از دست بدهند!؟ آیا این سونامی ورشکستگی برای ورشکستگی کامل یک کشور، کافی نیست آن هم با وجود تحریم‌های متعدد و ظالمانه!؟
باید توجه داشت که این رمزارزها در رحم سرویس های امنیتی رشد یافته و برای تامین مالی پروژه های سازمان های جاسوسی مثل سیا متولد گردیده‌اند تا عملیات‌های خرابکاری‌شان قابل رهگیری مالی نباشد!
البته به تازگی FATF استانداردهای جدیدی را در این حوزه وضع کرده است که کارآمدی آنها را برای دور زدن تحریم‌ها کمتر میکند. نکته مهم اینکه ظرف مدت ۲ سال اخیر، این سقوط و صعودها حجم بسیار زیادی از دلار را در سراسر جهان، نیست و نابود کرده و بدهی امریکا را کاهش چشمگیری داده که این ارزها را می‌توان یک پروژه کثیف مالی برای تسویه بدهی‌های آمریکا به جهان تصور کرد…
پول موهوم فرصت نیست
به جای اینکه دولتمردان ما وارد شدن به چنین عرصه موهومی را یک فرصت بشمارند، می توانند به سمت طلا متمایل شوند، چنانکه تمام بانک‌های مرکزی کشورها به دنبال افزایش ذخیره طلای خود هستند، چون همه می دانند بحران جهانی ظرف کمتر از یکی دوسال آینده، همچوت سونامی اقتصاد جهان را در هم خواهد کوفت.
به همه اینها اضافه کنید جنگ‌های تجاری و اقتصادی را که باعث شده کشورها روی طلا سرمایه گذاری کنند. اگر در این برهه وارد بیت کوین و عرصه ارزهای دیجیتال شویم قاطعانه اعلام می کنم این کار باعث خروج سرمایه دهشتناکی از ایران خواهد شد و به دلیل ماهیت دیجیتالی و معاملاتی‌اش، هیچ کاری از دست بانک‌مرکزی نیز برنخواهد آمد!
یعنی دولت این همه تلاش کرده تا سرمایه‌های خارجی را جذب کند اما در حقیقت یک لوله دو اینچی برای ورود سرمایه و از آن طرف یک لوله ۲۴ اینچی برای خروج سرمایه توسط بیت کوین تعبیه شده است؛ وضع واقعا همین قدر اسفبار است!
حال تصور کنید در چنین فضایی بخشی از پول نفت را با بیت کوین تسویه کنیم و به ناگاه این پول از حساب ما ناپدید شود! سرنوشت حقوق کارمندان لشکری و کشوری و همچنین بازنشستگان چه خواهد شد!؟ در پایان، نقدی جدی به وزیر ارتباطات وارد است چرا که با بحث های ناپخته و شوآف‌های مثلا تکنولوژیک در حال پیاده‌سازی مقدمات آلوده‌سازی اقتصاد به بیت‌کوین با الگوی “راه بنداز، جا بنداز” هستند در حالی که این اقدامات جایی در ادبیات اقتصادی نداشته چرا که این مساله یک مساله اقتصادی است و اقتصاددانان و تحلیلگران مالی باید در این رابطه اظهارنظر کنند نه ایشان که کمترین اطلاع و تخصصی در این امور ندارند!
گردآوری و تنظیم: پارسی گو
منبع: احمد جانجان. تحلیلگر سیاسی – اقتصادی. قدس آنلاین