مجله خبری تحلیلی پارسی گو: آسیب های فضای مجازی دغدغه بسیاری از خانواده هاست و والدین، برای محفوظ ماندن فرزندان خود از آسیب های فضای مجازی دنبال راهکارند. در این مقاله کوشش می شود هشت راهکار برای ایمنی از آسیب های فضای مجازی بررسی شوند.
وجود برخی سایتهای معتبر و وابسته به مراکزی که خود را معرفی نموده و با آدرس مشخص، فعال هستند می‌توانند فضا را برای مطرح نمودن سوالات و پرسش های فرزندان خود مهیا نمایند تا نوجوانان در این فضا به راحتی سوالات و مشکلات خود را که در دنیای واقعی نمی توانند بازگو کنند را طرح نمایند.
راهکار اول: آموزش مهارتهای لازم به نسل جوان
آشنا کردن جوانان مخصوصا دختران به آسیبهای فضای مجازی و آموزش راههای صحیح استفاده از فضای مجازی توسط خانواده‌ها به فرزندان خود می‌تواند از بروز مشکلات برای جوانان و خانواده‌ها جلوگیری نماید. خانواده‌ها نباید به تکنولوژی که آشنایی بدان ندارند را به راحتی در دسترس جوانان قرار دهند. والدین اگر به فکر غذای جسمی فرزندان خود هستند، باید به فکر غذای روحی فرزندان خود نیز باشند و اجازه ندهند هرکسی در فضای مجازی هر غذای مسمومی را وارد فکر و اندیشه جوانان خویش نماید و نسبت به حضور فرزندان خود در دنیای مجازی حساسیت بیشتری داشته باشند.
والدین می‌توانند با کسب آگاهی از فضای مجازی استفاده صحیح از اینترنت را به فرزندان خود آموزش دهند و جوانان را با مقوله اینترنت و فضای مجازی بیشتر و بهتر آشنا نمایند. در این میان نهادهای فرهنگی باید آموزشهای لازم را به والدین بدهند و فاصله آنها را با نسل امروز کمتر کنند.
راهکار دوم: همراهی خانواده با فرزندان
از آسیبهای اینترنت، تنها بودن فرزندان در دنیای مجازی است. خانواده‌ها باید آگاه باشند که فرزندان خود را در فضای مجازی به تنهای رها ننمایند.
همان طور که خانواده‌ها حساسیت ویژه‌ای در تنها نبودن دختر و پسر نوجوان در محیط بیرون از خانه دارند دقیقا همان حساسیت را باید در فضای مجازی هم داشته باشند و نگذارند نوجوانان خودبه تنهایی وارد دنیای مجازی باشند
رایانه و یا لب‌تاب نباید در فضای دنج خانه و دور از چشم اعضاء خانواده باشد برای عدم برانگیختن حساسیت نوجوانان در کنترل ایشان، والدین می‌توانند رایانه را در فضایی باز و جلوی چشم اعضا خانواده بگذارند و استفاده از سیستم رایانه باید همگانی باشد.
هر چند برخی نرم‌افزارها بری پنهان نگهداشتن اطلاعات و پوشه‌های شخص وجود دارد ولی اگر خانواده‌ها آگاهی کافی داشته باشند می توانند این موارد را هم کنترل نمایند. البته در این مورد خانواده باید صمیمیت خود را حفظ کند و فرزند حس نکند پدر و مادرش نقش پلیس در خانه را دارند.
راهکار سوم: ایجاد فضای صمیمی در خانواده
جمعی صمیمی که پدر و مادر اصلی‌ترین پایه‌های آن را تشکیل می‌دهند و اصلی‌ترین عامل نزدیکی اعضاء خانواده به هم محبت است.
محبت کیمیایی است که والدین باید آن را مدام به خانواده تزریق نمایند که غفلت از این مساله باعث بروز حوادثی تلخ میان اعضاء خانواده خواهد شده و کانون صمیمی خانواده را از هم خواهد پاشید.
اصل مساله محبت باید به فرزندان آموزش داده شود تا فرزندان در مواجهه با محبتهای جعلی بیرون از خانه توان تشخیص محبت جعلی از محبت اصلی را داشته باشند شیادان و سودجویان در دنیای خارج و بیشتر در فضای مجازی به دنبال طعمه‌های خود با قلاب محبت‌اند.
دنیای مجازی سادهترین فضا برای ابراز عشق و محبتهای جعلی سودجویان نسبت به نوجوانان مخصوصا دختران هست اگر فرزندان در کانون خانواده مورد محبت قرار نگیرند و طعم شیرین محبت اصلی را نچشند، در مواجهه با محبتهای جعلی بیرون از خانواده تسلیم خواهند شد و توان تشخیص محبت جعلی از اصلی را نخواهند داشت.
هیچ مساله ای نمی تواند والدین را از ابراز محبت به اعضاء خانواده باز دارد و هیچ عذر و بهانه ای از والدین در عدم محبت با اعضاء خانواده پذیرفتنی نیست. آموختن محبت واقعی در خانواده به فرزندان یکی از وظایف پدر و مادر است در کنار کسب درآمد و به فکر خوراک و پوشاک فرزندان بودن و…… والدین نمی‌توانند این وظیفه اصلی را نادیده بگیرند که در صورت اهمال در این رسالت آسیبهای جبران‌ناپذیری بر کانون خانواده خواه نشست که شاید جبران ناپذیر باشد.
راهکار چهارم: ایجاد رابطه اعتماد بین والدین و فرزندان
فرزندان از کودکی به والدین خود اعتماد دارند پدر و مادر خود را قبول دارند با ایشان درددل می‌کنند و حرفهای خصوصی خود را به ایشان می‌گویند. این والدین هستند که با برخی اعمال ناصحیح سلب اعتماد از فرزندان خود می‌کنند. عدم درک صحیح کودک در صورت انجام خطا و اشتباه، سرکوفت زدن به کودک در صورت انجام خطا، مطرح کردن خطاهای کودکان در بین فامیل و دوستان کودک، مقایسه‌های نابجای کودک با هم سن و سالان دوست و فامیل، احترام نگذاشتن به شخصیت کودک در اجتماع در صورت انجام خطا همه و همه باعث سلب اعتماد فرزندان از والدین می‌شود و در صورت بروز خطا و اشتباهی از سوی کودکان، به والدین خود اعتماد نمی‌کنند و بهترین راه در امان ماند از سرزنشهای والدین را مخفی نگهداشتن و یا حتی دروغ گفتن می‌دانند.
به دلایل مختلفی نوجوانان می‌توانند دچار خطا و اشتباه در فضای مجازی شوند فرزندان باید به پدر و مادر خود اعتماد داشته باشند تا در صورت بروز لغزشی به اطلاع والدین برسانند تا از آسیبهای احتمالی بعدی جلوگیری شود.
هرچند برخی اشتباهات در فضای مجازی مثل انتشار عکس شخصی و اسرار خانوادگی و….. چون آب رفته‌ای است که هرگز به جوی بر نخواهد گشت ولی باز اطلاع والدین می‌تواند از نظر روحی و روانی قوت قلبی برای فرزندان باشد و اگر دیگران بخواهند از این اشتباهات سوء استفاده نمایند با سد محکمی با عنوان پدر و مادر مواجهه خواهند بود.
راهکار پنجم: نکشاندن روابط فضای مجازی به فضای واقعی
جوانان مخصوصا دختران نباید روابط در فضای مجازی را به دنیای واقعی سرایت دهند و با کسانی که هیچ سابقه آشنایی در دنیای واقعی ندارند، قرار و مدار در پارک و دانشگاه و … بگذارند افراد سود جو به راحتی می‌توانند با کشاندن افراد به مکانهای مختلف از ایشان سوء استفاده نموده و یا مورد آزار و اذیت قرار دهند.
دختران در این مورد باید بیشتر رعایت نمایند و با اندک آشنایی به جنس مخالف اعتماد نکنند و به حرفهایی عاشقانه و دلسوزانه دیگران دل نبندند تا از صدمات و لطمات غیر قابل جبران در امان باشند که پشیمانیهای بعدی سودی نخواهد داشت.
راهکار ششم: پرهیز از وبگردی‌های بی‌هدف
دختران به علت حضور بیشتر در منزل تمایل بیشتری برای حضور در فضای مجازی دارند و البته زمان بیشتری در اختیار، این مطلب به معنای حضور کم پسران در اینترنت نیست به عبارتی جنس تهدیدهایی که برای دختران است با جنس تهدید پسران متفاوت است و البته آسیبش برای خانواده بیشتر و این از روحیه عاطفی دختران ناشی می‌شود که بیشتر مورد طعمه سودجویان قرار می‌گیرند. لذا خانواده‌ها باید محدودیتهایی را برای حضور فرزندان و مخصوصا دختران خود در استفاده از اینترنت اعمال نمایند و این محدودیتها می‌تواند به صورت مستقیم و غیر مستقیم هم صورت بگیرد.
شناسایی سایتهای معتبر علمی و تفریحی و خبری و……. و ذخیره آنها در سیستم و ارائه آن سایتها به فرزندان جهت استفاده ایشان می‌تواند از جستجوی بدون هدف و اصطلاحا وبگردی‌های بی‌هدف در اینترنت مانع شود تا فرزندانمان از آسیبهای فضای مجازی و اتلاف وقت و جوانی در امان بمانند.
راهکار هفتم: مطرح نکردن اسرار خانوادگی و مشکلات زندگی خود در فضای مجازی
افراد باید دقت نمایند که اسرار خانوادگی خود را به هیچ عنوان و با هیچ فردی مطرح ننمایند سودجویان و شیادان با آی دی‌های مختلف و با عبارتها و عناوینی عاشقانه و محبت‌آمیز و با کلماتی سرشار از مهربانی و کمک کردن به ایشان و جلب نظر جوانان وارد زندگی خصوصی جوانان می‌شوند. بیان اندکی از اختلافات خانوادگی و یا مشکلات فردی باعث می‌شود تا شیادان دامهایی را برای به تور انداختن طعمه خود پهن نمایند و با استفاده از عباراتی چون مدتی است به فکر مشکل شما هستم و اظهار هم دردی و شریک غم بودن و …. به فکر سوء استفاده از جوانان باشند.
وجود برخی سایتهای معتبر و وابسته به مراکزی که خود را معرفی نموده و با آدرس مشخص، فعال هستند می‌تواند فضا را برای مطرح نمودن سوالات و پرسش های فرزندان خود مهیا نمایند تا نوجوانان در این فضا به راحتی سوالات و مشکلات خود را که در دنیای واقعی نمی توانند بازکوکنند را طرح نمایند.
مساله مهم در این سایتها قابل پی گیری بودن آنهاست این سایت ها از کارشناسان خبره و مورد اعتمادی برای حل مشکلات نوجوانان و جوانان بهره می جویند و خانواده ها هم می توانند با شناسایی این سایت ها فرزندان خود را با این مراکز آشنا نمایند.
راهکار هشتم: عدم انتشار اطلاعات شخصی و خانوادگی
نوجوانان باید نسبت به عدم انتشار اطلاعات و تصاویر و فیلمهای شخصی خود و خانواده حساسیت داشته باشند محل زندگی و آدرس منزل و محل کار پدر و مادر و مدرسه و دانشگاه و شماره تلفن و ….. از جمله مسایلی است که نباید به در فضای مجازی منتشر شوند. خانواده‌ها باید آگاهانه با این مسایل برخورد نموده و به فرزندان خود گوشزد نمایند که به هیچ عنوان به هیچ فردی نباید اطلاعات زندگی خود را بدهند تا از صدمات و لطمات برخی شیادان در امان بمانند.
امید است با ورود خانواده‌ها به بحث اینترنت و فضای مجازی و دادن آموزشهای لازم به فرزندان و اعضاء خانواده، تکنولوژی عصر حاضر که می‌تواند برای خانوادها مفید و مثمرثمر باشد تبدیل به تهدید و مشکل برای خانواده‌ها نشود.
گردآوری و تنظیم: پارسی گو
نویسنده: رسول رضاپور. خبرگزاری فارس به نقل از سایت بصیرت