مجله اینترنتی پارسی گو: این روزها مباحثی درباره رواج پیوند مدفوع به صورت غیر ضروری در رسانه های مختلف مطرح می شود. این مباحث در حقیقت به این نکته اشاره دارد که بعضی از افراد، از پیوند مدفوع برای چاقی و لاغری و تناسب اندام استفاده می کنند. در حالیکه این امر ممکن است در نهایت کاملا به ضرر فرد تمام شود.
پیوند مدفوع یعنی قرار دادن مدفوع صاف و رقیقشده فردی با روده سالم در روده بزرگ یک بیمار! اما این روزها از پیوند مدفوع در مواردی غیر ضروری، مانند چاقی، لاغری و به طور کلی تناسب اندام استفاده می شود!
در این مطلب در دو بخش به بررسی مدفوع و نقش آن در علم پزشکی و نیز پیوند مدفوع و چیستی و اهمیت آن پرداخته ایم. با ما همراه باشید:
بخش اول: درباره مدفوع و اهمیت آن در علم پزشکی
دفع مدفوع یکی از مهم ترین فرایندهایی است که در بدن انسان انجام می شود. در ادامه این مطلب به هر آنچه لازم است در این باره بدانید اشاره می شود:
دانستنی هایی در مورد مدفوع
به نوشته عصر ایران، تولید مدفوع یکی از روش هایی است که به دفع مواد زائد از بدن کمک می کند. به طور کلی، ما حدود ۱۲۸ گرم مدفوع در روز تولید می کنیم. چیزی به عنوان عادی در زمینه دفع مدفوع وجود ندارد و یک فرد سالم ممکن است خیلی بیشتر یا کمتر از حد میانگین در روز این کار را انجام دهد.
مدفوع در هر نقطه از جهان وجود دارد و یکی از اجزا ضروری در چرخه زندگی محسوب شده و می تواند به عنوان کود برای برخی ارگانیزم ها و غذا برای برخی ارگانیزم های دیگر عمل کند.
مدفوع حتی از مرزهای جو کره زمین عبور کرده و وارد فضا نیز شده است. نیل آرمسترانگ، فضانورد آمریکایی، چهار کیسه مدفوع را در سطح ماه بر جای گذاشت.
تولید و دفع مدفوع ضروری است زیرا به دفع مواد زائد از بدن ما کمک می کند، اما این تنها دلیل اهمیت آن محسوب نمی شود.
مدفوع چیست و مواد تشکیل دهنده آن کدام است؟
مدفوع بقایای غذایی است که باکتری ها در روده تخمیر کرده و آنچه روده کوچک قادر به گوارش یا جذب آن نبوده است.
مدفوع بیشتر از آب تشکیل شده و میزان آب موجود در آن می تواند با توجه به برخی عوامل تغییر کند. با این وجود، به طور میانگین حدود ۷۵ درصد مدفوع از آب تشکیل شده است.
دومین ماده مهم در مدفوع پس از آب، زیست توده باکتریایی – ارگانیزم های زنده و مرده – است. این می تواند ۲۵ تا ۵۴ درصد از وزن خشک مدفوع را تشکیل دهد.
باقیمانده شامل کربوهیدارت گوارش نشده، فیبر، پروتئین، چربی و سلول های اپیتلیال مرده از دیواره های دستگاه گوارش می شوند. البته، اگر به طور تصادفی چیزی غیر خوراکی را قورت داده باشید، ممکن است آن نیز دیر یا زود در مدفوع شما پدیدار شود.
همچنین، مدفوع حاوی مقادیر اندک از محصولات زائد متابولیک است. به عنوان مثال، محصول حاصل از تجزیه سلول های قرمز خون و صفرا به نام استرکوبیلین مسئول رنگ قهوه ای مدفوع است. با این وجود، مدفوع می تواند در رنگ های مختلف از قرمز تا سبز و غیره نیز دیده شود.
بهترین روش برای دفع مدفوع کدام است؟
در کشورهای غربی استفاده از توالت فرنگی و دفع مدفوع در حالت نشسته رایج است. اما در برخی نقاط جهان مانند آفریقا و آسیا دفع مدفوع در حالت چمباتمه رایج است. بنابر مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، ممکن است روش دوم برای دفع مدفوع بهتر باشد.
در این مطالعه که با حضور ۲۸ شرکت کننده سالم انجام شد، از این افراد خواسته شد تا از یک تایمر دیجیتال برای ثبت زمان مورد نیاز برای کسب احساس رضایت از تخلیه مدفوع در سه حالت مختلف استفاده کنند. این سه حالت شامل نشستن روی توالت فرنگی استاندارد، توالتی با کاسه بسیار کم ارتفاع و در حالت چمباتمه می شد.
در کنار زمان، پژوهشگران از شرکت کنندگان خواستند تا به شدت فشار لازم برای دفع مدفوع نیز توجه داشته باشند. میزان تلاش فرد برای دفع مدفوع اهمیت دارد زیرا فشار بیش از حد می تواند موجب آسیب دیدن بافت های نرم شود.
این شرایط می تواند در نهایت به بروز مشکلاتی مانند هموروئید یا حتی سیاهرگ های واریسی واژنی منجر شود. فشار منظم ممکن است خطر رویدادهای قلبی عروقی، مانند سکته مغزی را نیز افزایش دهد.
تمام ۲۸ شرکت کننده در مطالعه سال ۲۰۱۳ کاهش چشمگیر در زمان لازم برای احساس رضایت از تخلیه مدفوع در حالت چمباتمه نسبت به حالت های نشسته دیگر را گزارش کردند. تمام شرکت کنندگان به این نکته اشاره داشتند که دفع مدفوع در این حالت آسان تر بوده است.
به گفته پژوهشگران، این ممکن است به توضیح آمار کمتر ابتلا به هموروئید، یبوست، فتق، و دیورتیکولوز کولی در کشورهای کمتر توسعه یافته کمک کند.
مقاومت آنتی بیوتیکی و مدفوع
اگرچه پیوند مدفوع می تواند به برخی افراد در غلبه بر شرایط ناشی از استفاده بیش از حد آنتی بیوتیک ها کمک کند، اما مدفوع ممکن است در نگرانی رو به رشد درباره مقاومت آنتی بیوتیکی نیز نقش داشته باشد.
میلیاردها انسان در سراسر جهان روزانه مقدار غیر قابل تصوری از مدفوع را تولید می کنند. رسیدگی ایمن به این سطح از مواد زائد یک چالش مداوم است.
مطالعه ای جدید نشان داده است که پساب تصفیه خانه های فاضلاب، یکی از منابع مهم مقاومت باکتریایی و انتشار ژن های مقاوم در محیط زیست است.
چرا دیدن مدفوع منزجر کننده است؟
مشاهده مدفوع منزجر کننده است که البته دلیل خوبی در پس آن قرار دارد. حفظ فاصله از مدفوع اهمیت دارد زیرا این احتمال وجود دارد که حاوی عفونت های باکتریایی، قارچی، و انگلی باشد. مغز به گونه ای تکامل یافته است که از بوی مدفوع نیز بیزار باشد.
واکنش منفی ما به مدفوع به نوعی ما را از بیماری محافظت می کند. انزجار بخشی از سیستم ایمنی رفتاری ما را شکل می دهد. همانند سیستم ایمنی جسمانی، یک واکنش انزجاری به مدفوع از ما در برابر عوامل بیماریزا محافظت می کند.
باکتری های مدفوع، به طور کلی نسبت به باکتری هایی که در جاهای دیگر یافت می شوند، انعطاف پذیرتر هستند. با توجه به توانایی بیشتر برای بقا در شرایط سخت خارج از بدن، آنها از فرصت بیشتری برای آلوده کردن انسان ها برخوردار هستند.
چرا مدفوع بوی بدی دارد؟
همان گونه که در بالا به آن اشاره شد، ناخوشایند بودن بوی مدفوع برای ما نیز در واقع یک اقدام محافظتی است. اما مدفوع دارای موادی است که موجب بوی زننده آن می شوند.
با توجه به رژیم غذایی فرد و این که چه چیزی در بدن وی جریان دارد، مدفوع می تواند از فردی به فرد دیگر دارای بویی متفاوت باشد. با این وجود، برخی مواد شیمیایی در شکل گیری بوی مدفوع نقش دارند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- متیل سولفیدها – این مواد شیمیایی بخشی از رایحه برخی سبزیجات، مانند کلم را نیز تشکیل می دهند.
- ایندول – برخی گونه های باکتری این ماده را تولید می کنند. همچنین، این ماده یکی از اجزا رایحه گل نیز است.
- اسکاتول – این محصولی است که از اسید آمینه تریپتوفان سرچشمه می گیرد. اسکاتول در رایحه گل ها، مانند شکوفه پرتقال نیز وجود دارد.
- هیدروژن سولفید – این ترکیب بی رنگ، خورنده، سمی، قابل اشتعال و بوی تخم مرغ گندیده می دهد.
برخی شرایط پزشکی می توانند موجب افزایش بوی مدفوع شوند که از آن جمله می توان به بیماری سلیاک، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و فیبروز کیستیک اشاره کرد.
بخش دوم: پیوند مدفوع و ترویج آن برای موارد غیر ضروری
در این بخش به بررسی پیوند مدفوع و چیستی آن می پردازیم. همچنین ترویج غیر ضروری پیوند مدفوع برای چاقی و لاغری را نیز مورد واکاوی قرار خواهیم داد.
جزئیاتی درباره پیوند مدفوع
به نوشته عصر ایران، طی سال های گذشته، علاقه به باکتری های روده روند افزایشی را شاهد بوده است. این میکروب ها برای گوارش ضروری هستند و البته نقش مهمی در سلامت سیستم ایمنی و دیگر بخش های بدن انسان ایفا می کنند.
زمانی که این جامعه میکروبی را از دست می دهیم، سلامت ما تحت تاثیر قرار می گیرد. به عنوان مثال، افرادی که در بلند مدت آنتی بیوتیک مصرف می کنند می توانند به کولیت ناشی از کلستریدیوم دیفیسیل مبتلا شوند که یک بیماری گوارشی جدی است.
پزشکان ممکن است برای افرادی که عود بیماری را تجربه می کنند و بیش از ۶۵ سال سن دارند یا دارای یک بیماری مزمن هستند، پیوند مدفوع را پیشنهاد دهند. در این روش، پزشک مدفوع یک اهداکننده سالم را در روده بزرگ بیمار وارد می کند.
پیوند مدفوع از طریق کولونوسکوپی انجام می شود. زمانی که مدفوع اهدایی وارد روده بزرگ بیمار می شود، باکتری های مفید موجود در آن می توانند در خانه جدید خود تکثیر شوند.
در حال حاضر، پیوند مدفوع تنها برای درمان کلستریدیوم دیفیسیل Clostridium difficile مرتبط با اسهال استفاده می شود، اما پژوهشگران در حال بررسی امکان استفاده از این روش برای درمان بیماری های دیگر مانند کولیت، یبوست، سندرم روده تحریک پذیر، بیماری اماس و بیماری پارکینسون هستند.
کلستریدیوم دیفیسل Clostridium difficile : یک باکتری گونه از باکتریهای گرم مثبت و اسپور دار است.یکی از علل عفونتهای رودهای بیمارستانی است. سموم کلستریدیوم دیفیسیل در مدفوع ۱۵ تا ۲۵ درصد از بیماران مبتلا به اسهال ناشی از آنتی بیوتیک و بیش از ۹۵ درصد بیماران مبتلا به کولیت غشاء کاذب، یافت میشود.
بیش از ۹۰ درصد از موارد عفونت به کلستریدیوم دیفیسیل پس از درمان یا در حین درمان با آنتی بیوتیک رخ میدهد. کلیندامایسین، سفالوسپورینها و پنی سیلینها بیشترین آنتی بیوتیکهای مرتبط با عفونت به کلستریدیوم دیفیسیل هستند، اما تقریباً همه داروهای ضد میکروب به جز آمینوگلیکوزیدها موجب عفونت به کلستریدیوم دیفیسیل میشوند.
مطالعه ای که در ژانویه ۲۰۱۹ منتشر شد، به درمان موفقیت آمیز کولیت اولسراتیو، یکی از انواع بیماری روده دشوار برای درمان، با کمک این روش اشاره داشت. به نظر می رسد آینده پیوند مدفوع روشن است.
رایج شدن پیوند مدفوع برای چاقی یا لاغری!/ پیوند مدفوع، چگونه چاق یا لاغر میکند؟
از بین تمام انواع عملهای پیوند که در حال حاضر انجام میشود پیوند مدفوع عجیبترین پیوندی است که یک بیمار میتواند دریافت کند. اما در حقیقت این پیوند میتواند یکی از مهمترین اقدامات درمانی باشد.
از بین تمام انواع عملهای پیوند که در حال حاضر انجام میشود پیوند مدفوع عجیبترین پیوندی است که یک بیمار میتواند دریافت کند. اما در حقیقت این پیوند میتواند یکی از مهمترین اقدامات درمانی باشد چرا که به عنوان راهحلی برای مشکل مقاومت دارویی که شاخههای مختلف پزشکی را تحت تأثیر قرار داده، مطرح است.
پیوند مدفوع نوعی از درمان به نام باکتریدرمانی است که طی آن از باکتریهای بیضرر برای حذف باکتریهای بیماریزا در بدن استفاده میشود.
علاوه بر درمان عفونت، باکتریدرمانی از بر هم خوردن ترکیب باکتریهای مفید حاضر در بدن جلوگیری میکند، کاری که آنتیبیوتیکها قادر به انجام آن نیستند. یک ماجرای جالب که در منابع مختلف اخبار سلامتی منعکس شد، مورد خانمی بود که پس از دریافت پیوند مدفوع از یک دهنده با وزن اضافی، دچار چاقی شد.
برای بسیاری از افراد این ماجرا اولین باری بود که درمان با پیوند مدفوع به گوششان خورد. اما این شیوه دقیقا چطور کار میکند؟ از کجا آمده است؟ چرا از آن استفاده میشود و چرا قبل از دیگر روشها توسط پزشکان پیشنهاد میشود؟ در این مقاله ما سعی میکنیم به این سؤالات پاسخ دهیم.
خاستگاه پیوند مدفوع
اولین مثال پیوند مدفوع را میتوان در چین، در قرن چهارم میلادی جستجو کرد که نوشتارهای آن زمان به استفاده از پیوند مدفوع در درمان مسمومیت غذایی و اسهال اشاره میکنند. بعدها در قرن شانزدهم، گیاهشناس معروف لی شیزن بیماریهای گوارشی را با استفاده از دارویی به نام «سوپ زرد» یا «شربت طلایی» درمان میکرد. این ماده حاوی مدفوع تازه، خشک شده و یا تخمیر شده بود. در دامپزشکی قرن شانزدهم، روشی درمانی روی چهارپایان نشخوارکننده انجام میشد که امروزه نیز از آن استفاده میشود. در این روش میکروارگانیسمها از معده حیوانات دهنده سالم به حیوانات بیمار منتقل میشوند.
طی جنگ جهانی دوم، سربازان آلمانی گزارش کردند که برای درمان اسهال خونی باکتریایی، به طور مؤثر از مدفوع تازه شتر استفاده میکردند. استفاده از مدفوع در درمان بیماریها ریشه عمیقی در تاریخ پزشکی دارد و به عنوان روشی مؤثر از قرن چهارم تا قرن حاضر شناخته میشود. از آن زمان پزشکی پیشرفت زیادی کرده و روشهای استفاده از مدفوع از روزهای لی شیزن تا زمان حاضر بسیار پالایش شدهاند.
پیوند مدفوع چگونه کار میکند؟
امروزه پیوند مدفوع عملی نسبتا ساده است. این روش با یک دهنده سالم شروع میشود که نمونه مدفوع خود را جهت استفاده اهداء میکند. سپس نمونه مدفوع با محلول خاصی مخلوط میشود و برای جداسازی ذرات بزرگتر قبل از پیوند به بیمار صاف میشود.
راههای متعددی برای قرار دادن نمونه درون بدن بیمار وجود دارد. پزشکان میتوانند از تنقیه، آندوسکوپ، کولونوسکوپ و یا سیگمویدسکوپ استفاده کنند. هیچکدام از این روشها به دیگری برتری ندارد و شرایط بیمار برای تعیین روش مورد استفاده در نظر گرفته میشود. میکروارگانیسمهایی که در روده یافت میشوند، نقش مهمی در سلامت نگه داشتن ما بازی میکنند.
مشکل باکتری کلستریدیوم دیفیسیل
در حال حاضر استفاده از پیوند مدفوع برای درمان بیمارانی که از عفونت با کلستریدیوم دیفیسیل رنج میبرند مرسوم است. این عفونت بر اثر کمبود باکتریهای مفید و طبیعی دستگاه گوارش ایجاد میشود و به غشای پوشاننده روده حمله میکند. علائمی که توسط کلستریدیوم دیفیسیل ایجاد میشود شامل اسهال و درد شکم است.
این عفونت اغلب در افرادی که برای درمان عفونتی دیگر از آنتیبیوتیک استفاده میکنند، بروز میکند. با اینکه آنتیبیوتیکها میتوانند برای درمان عفونتها استفاده شوند، میتوانند اثرات جانبی مضری روی باکتریهای مفید ساکن روده داشته و خود باعث بروز عفونتی دیگر شوند.
خطرات و عوارض پیوند مدفوع
اکثر مطالعات نشان میدهند که پیوند مدفوع روشی بی خطر است، به خصوص هنگامی که نمونهی مورد استفاده از فرد اهدا کننده سالمی که تمامی آزمایشهای لازم را انجام داده باشد، بدست آید.
به نوشته virtualdr پزشکان در مورد ایمنی طولانی مدت پیوند مدفوع میکروبیوتای اطلاعات کمی در اختیار دارند. از سال ۲۰۱۹، یک کارآزمایی بالینی در حال ارزیابی ایمنی طولانی مدت پیوندهای مدفوعی است که از طریق انما انجام میشود.
با این حال، مرگ و میرهای اخیر به علت عفونتهای شدید مقاوم به آنتی بیوتیک که پس از پیوند مدفوع میکروبیوتای ایجاد شده است، باعث شده است که سازمان غذا و داروی ایالات متحده تمامی آزمایشات بالینی را که از روش پیوند مدفوع استفاده میکنند، به حالت تعلیق درآورد.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده در مورد عوارض پیوند مدفوع هشدارهای جدی را برای تمامی ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی صادر کرده است.
مصرف آنتی بیوتیکها بعد از پیوند مدفوع ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشد. بنابراین نکته مهم این جاست که درمورد داروهای فعلی و آنتی بیوتیکهای مورد استفاده با پزشک مشورت کرد. به همین ترتیب، در صورتی که برای فرد آنتی بیوتیک تجویز شده باشد، در حالی که اخیراً عمل پیوند مدفوع نیز انجام داده باشد، باید پزشک خود را در جریان بگذارد.
اگرچه تحقیقات نشان دادهاند که پیوند مدفوع روش بی خطری محسوب میشود، اما بسیاری از مردم نسبت به این انجام این عمل مردد هستند.
برخی تصور میکنند که که پیوند مدفوع شخص دیگر به بدن آنها فرآیندی ناامن یا کثیف است. با این حال، افرادی که از عوارض پزشکی مزمن یا خطرناکی رنج میبرند، ممکن است به مدفوع درمانی از دیدگاه دیگری بنگرند.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ چندین عامل خطر برای نارسایی پیوند مدفوع را مشخص نموده است، از جمله:
- جنسیت زن
- بستری قبلی بیمارستانی
- جراحی اخیر پیش از پیوند
دسترسی و انجام پیوند مدفوع، به ویژه برای درمان مشکلاتی غیر از CDAD، میتواند دشوار باشد. بعضی افراد و برخی از طرفداران سلامت طبیعی پیشنهاد پیوند مدفوع خانگی با استفاده از قرص یا انما مدفوع از اهدا کننده سالم را میدهند. با این حال، هیچ تحقیقی از انجام پیوند مدفوع در خانه پشتیبانی نمیکند و هیچ مدرکی مبنی بر ایمن بودن آن وجود ندارد.
نکته بسیار مهم: بدون انجام غربالگری مناسب، فرد اهدا کننده میتواند بیماریهای جدی و کشندهای را به فرد دریافت کننده منتقل کند.
گردآوری و تنظیم: گروه خبر
منبع: مجله اینترنتی پارسی گو
درج مطالب مجله اینترنتی پارسی گو با ذکر منبع (www.parsigoo.com) بلامانع است.