مجله اینترنتی پارسی گو: ضريب هوشي در موفقیت افراد نقش موثری دارد، بلکه محور موفقیت افراد است. در رابطه با بالا بردن ضريب هوشي نیز راهکارهایی توسط دانشمندان و محققان ارائه شده است. در این مقاله که توسط فاطمه طحانی تهیه و تنظیم شده است، ۴ راهکار پیشنهادی برای بالا بردن ضريب هوشي مطرح شده است. با ما همراه باشید:
اهمیت و تأثیر ضريب هوشي
يكي از مسايلي كه باعث مي شود عده اي از افراد سريع تر از افراد ديگر به موفقيت برسند بالاتر بودن ضريب هوشي آنهاست. در روانشناسي هوش را به انواعي تقسيم كرده اند: هوش عقلاني ياIQ ، هوش هيجاني يا EQ ، هوش مذهبي يا SQ ، هوش سياسي PQ ، هوش جسماني يا فيزيكي PQ ، هوش مديريتي MQ . هر انساني پس از تولد از طريق ژنتيك و ارث، رشد، تربيت، آموزش و عوامل ديگر درصدي از انواع هوش را به دست مي آورد مي تواند تا حد زيادي هوش خود را افزايش دهد و يا برعكس ممكن است به سبب استفاده نكردن يا استفاده نادرست كردن هوش ابتدايي خود را كاهش دهد.
در علم روانشناسي عوامل زيادي براي افزايش هوش معرفي شده است مانند: ۱. تغذيه مناسب كه شامل آنتي اكسيدان ها، امگا۳، ويتامين ها و غيره مي باشد. ۲. ورزش كردن كه سبب رسيدن اكسيژن بيشتر به مغز مي شود. و ۳. خواب كافي و مفيد كه ميزان آن متناسب با سن و جنس افراد متغير مي باشد و ۴. بازي ذهني و ورزش مغز و عواملي از اين دست. اما ما قصد داريم در نگارش پيش رو به شما چند راهكار براي پرورش هوش معرفي كنيم كه مطمينا قبلا اين روش ها را در جاي ديگري نياموختيد و با آموختن آنها شگفت زده خواهيد شد.
راهكار اول براي بالا بردن ضريب هوشي
راهكار اول پيشنهادي ما به شما اين است كه زياد فكر كنيد. به هرچيز ساده و پيش پاافتاده يا سخت و پيچيده فكر كنيد. زياد فكر كردن ويژگي افراد با ضريب هوشي بالاست. باهوش بودن را به مغز خود ياد بدهيد و ذهن خود را تمرين بدهيد كه چگونه عمل كند. براي مثال به متن زير توجه كنيد و سعي كنيد با دقت و هوشمندانه آن را مطالعه نماييد.
“نقطه ي شروع رسيدن به هر هدفي، ميل و آرزوست. اگر مي خواهيد به هدفي برسيد، بايد اشتياقي سوزان داشته باشيد. بايد اشتياق شما در حدي باشد كه انرژي و انگيزه يي دروني داشته باشيد و به سبب آن، تمام موانع را از سر راه برداريد. آنچه اميدبخش و حسرت آور است، اين است كه اگر به مدت كافي چيزي را بخواهيد و به اندازه كافي بكوشيد، مي توانيد به خواسته ي خود برسيد.
از -اچ ال هانت- ميلياردر نفتي- پرسيدند كه رمز موفقيتش را در چه مي داند، او گفت: موفقيت تنها مستلزم دو چيز است، اول، بايد بدانيد كه چه خواسته يي داريد. اكثر مردم به اين مساله نمي انديشند. دوم، بايد مشخص كنيد كه براي رسيدن به اين خواسته ها چه بهايي را حاضريد كه بپردازيد؟”
آنچه خوانديد بخشي از كتاب _هدف_ نوشته _برايان تريسي_ است. اكثر افراد متن را كه خواندند از آن مي گذرند و ممكن است درصدي از مفاهيم آن را متوجه شده باشند، اما افرادي كه ما آنها را باهوش تر از بقيه مي دانيم، وقتي متني مي خوانند يا مطلب جديدي را به هر روشي دريافت مي كنند پس از دريافت مطلب به فكر فرو مي روند و به جزء جزء مطلب فكر مي كنند. اين كاري است كه افراد با، هوش معمولي مي توانند تقليد كنند و از اين طريق به مرور ضريب هوشي خود را افزايش دهند.
در اين بحث سعي مي كنيم باهم اين فكر كردن درباره مطالب يا عميق خواندن و عمقي آموختن را تمرين كنيم:
در متني كه از برايان تريسي خوانديد، اولين جمله اين بود كه – نقطه ي شروع رسيدن به هر هدفي، ميل و آرزوست.- سعي كنيد خودتان در مورد اين جمله فكر كنيد فقط براي يك دقيقه و بعد از آن ادامه مبحث ما را بخوانيد. با فكر كردن در مورد اين جمله چه چيزهايي به ذهنتان رسيد؟ مثلا خود من به اين فكر افتادم كه اين جمله تاييد اين است كه به هنگام انتخاب رشته در دبيرستان و دانشگاه به ما مي گفتند كه رشته اي انتخاب كنيد كه به آن علاقه داريد. شايد دليلش اين بوده كه به خاطر ميل و علاقه داشتن به آن رشته احتمال رشد و پيشرفت در آن زمينه بيشتر شود. يعني اگر به دنبال چيزي كه به آن علاقه داريد برويد از آموختن آن و كار كردن با آن لذت خواهيد برد و هدف هاي بزرگي در آن رابطه برايتان ايجاد مي شود و اگر هدفي اينگونه ايجاد شود احتمال به ثمر رسيدن آن بيشتر است. يعني اگر هدفي بر اساس ميل و علاقه دروني و ريشه اي ايجاد شود احتمال رسيدن به آن بيشتر از وقتي است كه هدف براساس يك امر زود گذر و سطحي ايجاد شود.
تمام اينها چيزهايي بود كه با خواندن يك جمله و فرصت دادن به مغز براي بررسي آن به ذهن من رسيد و چند دقيقه بيشتر طول نكشيد. مطمئنا در ذهن هر فرد اين تفكرات متفاوت است و تنها چيزي كه در اين رابطه اهميت دارد عمقي فكر كردن به مطلب است اين كه فكرهايي كه به ذهن ما مي رسد چه باشد در چه سطحي باشد علمي باشد، تجربي باشد و يا حتي طنز يا مضحك باشد هيچ اهميتي ندارد فقط بايد تلاش كنيم تا ذهن خود را به عمقي فكر كردن عادت دهيم. به مرور هم سرعت تفكرات ما و هم عمق و سطح آن پيشرفت خواهد كرد و آن مطلب هم مدت زمان بيشتري در ذهن ما باقي خواهد ماند زيرا بين اين مطلب جديد و مطالبي كه از قبل مي دانستيم ارتباطي ايجاد كرديم.
بعد از فكر كردن در مورد جمله اي كه انتخاب كرديم، سعي كنيد در مورد تك تك كلماتي كه در اين جمله به كار رفته فكر كنيد مثلا “نقطه شروع” و ” هر هدفي” و “ميل و آرزو” اينها كلماتي هستند كه به نظر مي رسد نويسنده با دقت بيشتري آنها را انتخاب كرده و بهتر است خواننده نيز به آنها بيشتر دقت كند.
تاييد كننده اين راهكار حديث شريفي از پيامبر گرامي اسلام صلوات الله عليه است كه مي فرمايند: «تفكر ساعه خير من عباده سنه، يك ساعت تفكر بهتر است از يك سال عبادت.»
راهكار دوم براي بالا بردن ضريب هوشي
راهكار دوم پيشنهادي ما به شما اين است كه تيزگوش باشيد. براي تيزهوش شدن لازم است كمي تيزگوش تر شويد. سعي كنيد هر صدايي را كه در جوار شما ايجاد مي شود بشنويد و به صداهايي كه به گوشتان مي رسد بيشتر توجه كنيد چه آن صداها، اصوات معنادار باشند چه اصوات بي معنا.
وقتي بتوانيد اين توانايي را در خودتان افزايش دهيد متوجه آثار شگفت انگيزش خواهيد شد. همه افراد اين قابليت را ندارند كه دقيق باشند، بشنوند، تشخيص دهند، تحليل كنند و بعد از همه اينها تصميم بگيرند. گاهي شنيدن صدايي كه در حاشيه بحث اصلي است مي تواند بسيار تاثيرگذارتر از همه بحث هاي اصلي باشد. ممكن است شما زمانيكه مشغول صحبت با اطرافيان هستيد به صداهاي ديگر توجه نداشته باشيد ولي اگر تمرين كنيد مي توانيد اين توانايي را در خود ايجاد كنيد. مي توانيد گوش خود را عادت دهيد در مواقعي خاص از صداي يك فرد رها شود و به صداي فرد ديگري توجه كند. مثلا اگر در جمعي هستيد كه غير از شما سه نفر ديگر حضور دارند و شما مشغول صحبت با فرد۱ هستيد و فرد۲و ۳ مشغول صحبت با يكديگرند شما بايد بتوانيد هر چند لحظه گوش خود را از شنيدن سخنان فرد۱ جدا و چند كلمه اي از صحبت هاي فرد۲و۳ را بشنويد.
البته تشخيص زمان مناسب براي رها شدن از مكالمه اول و پيوستن به مكالمه دوم نيز مهم است كه به مرور و با تمرين خودتان به آن دست پيدا مي كنيد. مثلا فرد۱ در حال مكالمه با شما است و مي گويد امروز براي زمين فلان خيابانم مشتري پيدا كردم مي خواست زمين را مفت بخرد و فكر كرده بود من بي خبر از همه جا هستم و مي تواند زمين مرا مفت بخرد. در طي اين مكالمه فرضي، با كمي هوش به خرج دادن، بعد از شنيدن “فكر كرده بود” متوجه مي شويم كه بعد از اين جمله چند گزينه بيشتر نمي تواند قرار بگيرد كه مفهوم همه آنها اين است كه فرد۱ دست كم گرفته شده بوده است، در اين لحظه به جاي شنيدن جمله “من بي خبر از همه جا هستم” سعي مي كنيم چند كلمه اي از صحبت هاي فرد ۲ و ۳ را بشنويم و براساس آن تشخيص دهيم كه اهميت شنيدن كدام مكالمه بيشتر است. البته دقت كنيد كه فرد۱ متوجه اين كار شما نشود، وگرنه اين كار شما بي ادبي و بي احترامي به او تلقي خواهد شد.
اين ترفند در مكالمات كاري بسيار مفيد خواهد بود، ممكن است شما از اين طريق بتوانيد معامله اي را در هوا بقاپيد يا زيركانه متوجه شويد كه بهتر است از انجام معامله اي صرف نظر كنيد.
راهكار سوم براي بالا بردن ضريب هوشي
راهكار سوم اين است كه يك سري سوالات را هميشه كنار ذهن خود قرار دهيد و هميشه از خود بپرسيد. مثلا از خودتان بپرسيد آيا اين مساله ارزش فكر كردن، بحث كردن، نوشتن، خواندن، تحقيق كردن يا هركاري كه مشغول آن هستيد را دارد يا خير.
يا اينكه هميشه قبل از حرف زدن از خودتان در ذهنتان سوالاتي بپرسيد. آيا بيان اين حرف ضرورت دارد؟ يا فايده اي دارد؟ يا براي شنونده خوشايند است؟ اين سخن سخن مودبانه اي محسوب مي شود؟ در ميان اين سخن نكته اي نهفته نباشد كه به نوعي توهين به طرف مقابل يا وابستگان به او باشد و سوالاتي از اين قبيل.
يا اينكه هميشه قبل از قول و قرار گذاشتن براي انجام كاري از خودتان بپرسيد آيا من توان انجام آن را دارم؟ چند درصد احتمال دارد نتوانم قولم را عملي كنم؟ چند درصد احتمال دارد بتوانم آن را عملي سازم؟ آيا اين مساله ارزش اين را دارد كه آبرويم را گرو بگذارم و قول بدهم و يا نه بهتر است بدون هيچ تعهدي زماني را براي امتحان روند پيشرفت كار مطالبه كنم. و سوالاتي از اين قبيل.
نگارش خود را با حديثي ديگر از پيامبر صلوات الله عليه مزين مي كنيم كه بي ارتباط با مطلب ذكر شده نيست. ايشان مي فرمايند: « زبان مومن در پس دل اوست، هرگاه بخواهد سخن بگويد درباره آن مي انديشد و سپس آن را مي گويد اما زبان منافق جلوي دل اوست هرگاه قصد سخن كند آن را به زبان مي آورد و درباره آن نمي انديشد.» “تنبيه الخواطر ج۱، ص ۱۰۶”
راهكار چهارم براي بالا بردن ضريب هوشي
راهكار چهارم براي باهوش تر شدن اين است كه ياد بگيريد هيچ چيز را سرسري و بي اهميت ندانيد و براي همه چيز اهميت قايل شويد. به همه چيز نگاه دقيق بيندازيد و تلاش كنيد اگه نكته اي در آن نهفته است دريابيد. براي مثال اگر براي انجام معامله اي به يك شركت رفتيد به تعداد اتاق ها، پرسونل، نحوه لباس پوشيدن افراد آن شركت، نحوه برخورد و صحبت كردن آنها با يكديگر و با رييس شركت، نحوه برخورد با مراجعه كننده و غيره توجه كنيد. مثال غير حرفه اي آن اين است كه اگر زماني به يك مهماني رفتيد سعي كنيد چيزهاي زيادي ببينيد، مثلا چيدمان منزل، گرد احتمالي روي وسايل و يا تميزي آنها، نخ هاي قالي كه مرتب اند يا نا مرتب، اگر گلدان دارند آيا گل هاي آن تميز است يا پر از گرد و غبار، و به طور كلي نگاه دقيق داشته باشيد. (البته ناگفته نماند كه وقتي شخصي درب منزل خود را به روي شما باز مي كند و شما را در محل اقامت خود وارد مي كند كه محلي خصوصي است شما را امين و رازدار دانسته و در آنجا هرچه ديديد و شنيديد بايد در سينه خود محفوظ نگه داريد.) مطمين باشيد اين دقت نظر در بسياري از موارد نجات دهنده يا پيروزي بخش خواهد بود!
جمع بندی
راهكارهاي پيشنهادي ما به شما مسايل ساده اي بود كه شايد شما خودبه خود آنها را رعايت مي كرديد و به كار مي بستيد و يا بعد از اين به اهميت داشتن آنها پي برده و به كار ببريد. در هر حال توجه داشته باشيد كه هوش عقلاني، مساله اي نيست كه مادرزادي محض باشد بلكه مي توان آن را افزايش داد و اگر در حال پيگيري هدفي هستيد كه به آن علاقه مند هستيد و براي رسيدن به آن تلاش مي كنيد پس بايد افزايش هوش را نيز در برنامه كاري خود قرار دهيد تا بتوانيد طعم شيرين موفقيت را بچشيد.
منبع: مجله اینترنتی پارسی گو
درج مطالب مجله اینترنتی پارسی گو با ذکر منبع (www.parsigoo.com) بلامانع است.